Laatste nieuws

De kerk in Gorssel en zijn voorgangers

De gemeente Lochem geeft een nieuwsbrief over erfgoed in de gemeente uit, met de titel ‘Erfgoed­nieuws’. Onlangs verscheen nr. 10 (juli 2020). In dit tiende nummer is onder meer een interview te lezen met de nieuwe bewoners van het ‘Noorsche Huis’ in Gorssel, wordt aan­dacht besteed aan de Historische Vereniging De Elf Marken en in de rubriek Tijd­reis is een foto te zien van een voo­rganger van de huidige protestantse kerk in Gorssel.

Het ‘echte’ kerkgebouw
KerkMontage1928 kleinKerk'montage' uit Erfgoednieuws nr. 10, juli 2020Het bijschrift bij de foto van de omgeving van de huidige kerk, met ingeplakt een voo­rganger van het gebouw, luidt enigs­zins cryptisch : “… het kerk­gebouw is in de 20e eeuw helemaal hersteld. Op deze foto ziet u het echte kerk­gebouw getrans­porteerd naar 2020”. Met het ‘echte kerkgebouw’ wordt kennelijk  de voor­ganger van het huidige kerkgebouw bedoeld. Maar welk gebouw is eigenlijk ‘het echte kerk­gebouw’?
De tegenwoordige kerk heeft immers meer voor­gangers gehad dan het op de bewuste foto ‘ingeplakte’ kerkje. En bovendien heeft er na dat kerkje en tot aan de bouw van de huidige kerk nog een bouwfase bestaan.

Welke bouwfase?
Kerk 1842 1928 naar het noorden Wikimedia kleinKerk 1842-1928, gezien naar het noorden (Wikimedia)Op de foto zien we de kerk zoals het gebouw eruit zag van 1842 tot 1928. Die kerk heeft er best lang ge­staan, maar kan toch bezwaarlijk de ‘echte’ kerk genoemd worden. Het volgens tijd­genoten foei­lelijke gebouw werd eind jaren twintig van de 20e eeuw afgebroken en in 1929 werd de nieuw­bouw ingewijd.
Interieur Kerk naar het noord westen 1928 Wikimedia kleinInterieur kerk 1842-1928, gezien naar het noordwesten (Wikimedia )Daarbij kreeg de kerk een noord-zuid­richting: het schip werd naar de noord­zijde verplaatst. De vroegere ligging werd daarbij aan­gegeven in het plaveisel naast de toren, en die is nu nog steeds zicht­baar. Die nieuw gebouwde kerk heeft slechts vijftien jaar dienst gedaan, want in de Tweede Wereld­oorlog is hij onherstel­baar beschadigd en moest een nieuwe kerk worden opgetrokken. Dat is de kerk zoals we die sinds 1949 kennen. Van het gebouw zoals het er in de voor­gaande vijftien jaar uitzag, is een enkele foto overgeleverd, waaronder de ansicht­kaart die hiernaast is afgebeeld.

Plek kerktoren ongewijzigd
Er was natuurlijk al veel eerder een kerk in Gorssel, maar van het oorspronkelijke laatgotische gebouw uit de 15e eeuw is alleen een deel van de toren over­gebleven. Het schip van de kerk lag oorspronkelijk aan de oostzijde van de toren (de kerk was dus oost-west georiënteerd) en dat bleef zo tot de nieuw­bouw van 1929, toen het schip, zoals gezegd, naar de noordzijde werd verplaatst. De kerk kreeg toen dus een noord-zuidoriëntatie en dat is na de nieuwbouw van 1949 nog steeds het geval. Kerk 1929 1945 kleinKerk, nieuwbouw 1929, gebombardeerd maart 1945 (Ansichtkaart)Bij alle verbouwingen en nieuw­bouw bleef de toren wel steeds op dezelfde plek, al is hij regel­matig hersteld. Een grote restauratie was nodig na de forse beschadiging in de Tweede Wereld­oorlog. 
De toren is een rijksmonument. Het Naberorgel in de kerk, dat dateert uit 1862, staat sinds 1966 eveneens op de lijst van rijks­monumenten.

Monumentencoach
Voor inschrijving op ‘Erfgoednieuws’ en verdere informatie kunt u terecht bij monumentencoach Martijn Haitink via 0573-289262 of
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.


Redactie Gorssel
2 augustus 2020

Deel deze pagina

Reageer

Uw reactie op nieuwsberichten is welkom, mits onder eigen naam en in vriendelijke bewoordingen.
Reacties zijn voor iedereen zichtbaar.
Voor inhoudelijke vragen kunt u beter rechtstreeks contact opnemen met de betrokkenen.
Spelregels

Als antwoord op Some User