Tot 15 maart 2015 is in De Brink in Gorssel een fototentoonstelling te zien over het leven van Charlotte Salomon. Jaap Nijstad houdt op 4 februari 2015 in De Brink een lezing over werk en leven van deze Duits-Joodse schilderes.
Charlotte Salomon
Charlotte Salomon (Berlijn, 1917-Auschwitz, 1943) was een Duits-Joodse schilderes. Zij heeft een bewogen leven gekend, dat zij zelf in autobiografische gouaches (waterverf-schilderijen) heeft vastgelegd met als titel ‘Leven? of Theater?’ De gouaches zijn bewaard gebleven en in het bezit van het Joods Historisch Museum te Amsterdam.
Leven? of Theater?
Charlotte maakte ‘Leven? of Theater?’ tussen 1940 en 1942 onder invloed van een door zelfmoord beladen familiegeschiedenis en de onderdrukking door het Duitse naziregime.
Het werk, dat bestaat uit ongeveer 1300 gouaches, heeft de vorm van een muziektheaterstuk met akten en scènes, een 'zangspel' zoals Charlotte het werk zelf noemde.
De proloog beslaat de tijd van Charlottes jeugd in Berlijn tot 1937. Het hoofddeel gaat over haar grote liefde, de zangpedagoog Alfred Wolfsohn, en zijn verhouding met Charlotte en haar stiefmoeder, de operazangeres Paula Salomon-Lindberg. De epiloog behandelt het verblijf van Charlotte in Zuid-Frankrijk van 1939 tot 1942.
‘Leven? of Theater?’ is niet te zien in de vaste opstelling van het Joods Historisch Museum, maar via de website van het museum wel digitaal ‘door te bladeren’.
Levensloop
Charlotte Salomon groeide als kind van geassimileerde Joodse ouders op in Berlijn. Haar moeder pleegde, net als veel andere leden uit haar familie, zelfmoord toen Charlotte negen was (wat Charlotte pas in 1940 verteld werd na de zelfmoord van haar grootmoeder). Charlotte was in 1939 naar Frankrijk gevlucht, waar haar grootouders woonden. Ze werd daar op 24 september 1943 opgepakt en naar Auschwitz getransporteerd, waar ze op 10 oktober 1943 werd vermoord. Haar vader en stiefmoeder, die naar Nederland waren gevlucht en de oorlog overleefden, schonken haar werk in 1971 aan het Joods Historisch Museum.
Vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw verwierf haar werk bekendheid onder een steeds groter wordend publiek.
Informatie
Voor de tentoonstelling in De Brink zijn 31 gouaches uit ‘Leven? of Theater?” gefotografeerd. De tentoonstelling wordt uitgeleend door het bestuur van de Synagoge in Lochem. De tentoonstelling is tot 15 maart 2015 te bezichtigen tijdens de openingstijden van De Brink in Gorssel: woensdagmiddag 14.00 - 16.00 uur; vrijdagochtend 09.00 - 12.00 uur en zondagochtend van 11.30 - 12.30 uur.
Op 4 februari 2015 zal Jaap Nijstad in een lezing in De Brink werk en leven van Charlotte Salomon nader beschouwen. De lezing wordt eveneens gehouden in de Brink te Gorssel en begint om 20.00 uur. De toegang is gratis; bij vertrek kunt u een vrijwillige bijdrage geven om de kosten te dekken.
Website Joods Historisch Museum
Gorssel, 20 januari 2015