Een ongekend grote opkomst: zeker 180 mensen woonden op 22 januari 2015 in De Roskam de bijeenkomst over het Landschap van Gorssel bij. Geïnteresseerde Gorsselnaren, zowel oorspronkelijke bewoners als import, waren benieuwd naar de uitslag van de opdracht van de deeltijdstudenten van de groenopleiding van Van Hall Larenstein in Velp , als ook naar de film en de plannen van de werkgroep Cultuurhistorie en Landschap van de Vereniging Dorpsraad Gorssel. 

Foto's Janny Schiphorst

Vragenlijstje
Aan de hand van een vragenlijstje probeerden de studenten een beeld te krijgen van de aanwezigen. Was misschien slechts 10% in Gorssel geboren, velen woonden nu op een boerderij in Gorssel of waren voor de mooie omgeving hier komen wonen en fietsten en wandelden regelmatig in de mooie omgeving.
Zes van de zeven studenten Van Hall Larenstein en Henk Hietbrink (Elf Marken)Na de opening door de voorzitter van de Dorpsraad was het woord aan de studenten, die het eindproduct van hun project presenteerden. Ze hebben de gesproken geschiedenis willen vastleggen met Gorssel in de hoofdrol. Ze lieten zien hoe de mens zijn stempel drukte op het landschap en kwamen erachter dat er vaak al generaties lang op dezelfde plek gewoond wordt. Ook met dank aan Historische Vereniging De Elf Marken, die allerlei informatie en het Tramstation als uitvalsbasis beschikbaar stelde.

Parels van Gorssel
Met medewerking van Filmgroep Het Accent werden aan de hand van vier thema's (gegoede burgerij, de uiterwaarden, de Gorsselse Heide en de marken) herinneringen van Gorsselnaren vastgelegd in de film ‘Parels van Gorssel’. Het tweede gedeelte van deze film bestond uit opgenomen gesprekken met Gorsselnaren op de Kerstmarkt over 'hun' Gorssel. Ieder haalde vanuit zijn eigen invalshoek herinneringen op of gaf zijn/haar visie over de toekomst.

Wim PetersTekenend voor de ontspannen sfeer tijdens de bijeenkomt was dat de film een spontane toevoeging over de Gorsselse Heide uitlokte van Wim Peters, een van de toeschouwers.

Nieuwe opdrachten
Al is de opdracht voor de studenten nu beëindigd, de opdracht zelf mag niet stoppen; de Parels moeten verder gaan en worden overgedragen aan de Gorsselnaren. Dit was meteen het opstapje naar het tweede deel na de pauze waar de  werkgroep Cultuurhistorie en Landschap zijn plannen voor 2015 toelichtte. Voor het komende jaar zijn er vier deelonderwerpen, waarbij de bezoekers werden uitgenodigd deel te nemen aan een van deze werkgroepen. Het betreft de onderwerpen: het ‘Postbodepad’ (het aan de hand van oude kaarten en beschrijvingen in kaart brengen van de oude route van de postbode tussen Zutphen en Deventer); de Joppelaan (het in kaart brengen en aan de hand van verhalen laten ‘beleven’ van de Joppelaan); het landschap op oude kaarten (aan de hand van oude en nieuwe kaarten ontginningen, verkaveling en wegen in kaart brengen) en de werkgroep ‘Oude initiatieven/nieuwe ideeën’ (over oude en nieuwe vormen van landschapsbeheer).
Daarna werd de film vertoond die Bertus Menkveld beschikbaar had gesteld over het ontstaan van de oude marken. De film schetst een beeld van de organisatie, het leven, de gebruiken en beëindiging van het ‘markensysteem’.
Tot slot worden de studenten met echte Gorsselse cadeautjes bedankt voor hun inzet voor  Gorssel.

Gorsselse weetjes
Een van de parels van Gorssel: de marken Gorssel en EschedeBehalve ontspannen, was de avond ook leerzaam. Zomaar een greep. Wist u bijvoorbeeld :
• dat als voorloper van het huidige pontje mensen met fietsen op bootjes de IJssel over voeren terwijl de koeien achter de boot aanzwommen?
• dat we het aan Defensie te danken hebben dat de huidige Gorsselse Heide nog bestaat?
• dat de stoeltjes op de heide, afkomstig uit een nalatenschap, naar her westen kijken, naar het einde (van de dag en van het leven)?
• dat de markengedachte bewerken van landbouwgrond met, voor en door Gorsselnaren inhoudt?
• dat de grondprijs destijds bij het opheffen van de marken werd bepaald door het aantal grove dennen dat op het land stond?
• dat de plaggen van de Gorsselse Heide voedingsbronnen waren voor in de buurt gelegen armere landbouwgronden?
• dat de Joppelaan vroeger Stationslaan heette?
• dat het markensysteem een strak geleide organisatie was met eigen wetten en, bij overtreding, met eigen straffen?
• dat de marken voorlopers zijn van gemeentelijke organisaties en de waterschappen?
• dat Napoleon een einde maakte aan het markensysteem en de gronden toen zijn verdeeld, waarbij niet alleen aan de rechthebbenden maar ook aan de ‘markeloozen’ werd gedacht?

Meedoen
Veel mensen bleven als gast van de Dorpsraad nog even napraten onder het genot van een hapje en een drankje. De studenten waren  aangenaam verrast. Kregen ze gedurende het gehele traject veel media-aandacht, het grote aantal aanwezigen is een kroon op hun werk. De Dorpsraad, duidelijk getroffen door het groot aantal bezoekers, heeft de schone taak om de Gorsselse parels verder door te geven.
Ga ook de uitdaging aan en geef u op voor een van de werkgroepen. Gorssel is het waard! Meer infomatie hierover op de website van de Vereniging Dorsraad Gorssel.
  

• Bekijk hier de complete fotoserie van Janny Schiphorst

Redactie Gorssel.nl
25 januari 2015