Historische Vereniging De Elf Marken 40 jaar

De Historische Vereniging De Elf Marken viert in 2023 haar 40-jarig jubileum. In die 40 jaar is de vereniging tot de belangrijke culturele organi­saties in de voormalige gemeente Gorssel gaan behoren. Via vele kanalen informeert ze haar leden en overige bewoners van de dorpen Epse, Gorssel, Eefde, Harfsen, Almen en de buurt­schappen Joppe en Kring van Dorth over de historie van hun directe leef­omgeving. Carnavalsvereniging De Gorssel­narren had een bijzondere rol bij het ont­staan van De Elf Marken. Hoe zat dat eigenlijk?

Gorsselnarren
'Hier komt de oudheidkamer van de gemeente Gorssel', bord van de Gorsselnarren aan de Hoofdstraat in GorsselDe oprichting van de oudheid­kundige vereniging kwam uit onverwachte hoek. Voor haar nieuwjaars­receptie in 1983 was de Gorsselse carnavals­vereniging ‘De Gorsselnarren’ op zoek naar iets leuks om de receptie te om­lijsten. Gorssel­naar Ad de Ruiter had een film in zijn bezit die muziek­vereniging Kunstmin in 1952 van Gorssel en Epse had laten maken. Die kon hij tijdens de receptie wel vertonen. Zo gezegd, zo gedaan. Die ver­toning werd een geweldig succes. Er werd zelfs al geopperd om een oudheid­kundige vereniging op te richten. Leden van De Gorssel­narren plaatsten al­vast een bord voor de Haitink­hof (nu De Everdina­hof geheten), aan de Hoofd­straat in Gorssel met onder meer de tekst: ‘Hier komt de oudheid­kamer van de gemeente Gorssel’. Dat zorgde voor de nodige druk om door te zetten.

Enthousiaste samenwerking
Kaart met de 'elf marken' waaruit in 1811 de gemeente Gorssel ontstondDe gemeente Gorssel stond vol­ledig achter het initiatief en verleende waar mogelijk haar mede­werking. Ook de notaris bood zijn hulp aan bij het op­stellen van de statuten. De eerste uitgave van het verenigings­orgaan Ons Markenboek werd zelfs op het notaris­kantoor getypt en daarna op het Gorsselse gemeente­huis (nu onder­deel van Museum MORE) gedrukt. De Roskam stelde zaal Concordia ter beschikking voor de oprichtings­vergadering en de Stichting Gelders Oudheid­kundig Contact stond de oprichters met raad en daad bij. Kortom, iedereen werkte enthousiast mee. 

De oprichting
Tramstation aan de Van der Capellenlaan in Gorssel, zetel van De Elf MarkenDe formele oprichtings­vergadering vond plaats op 27 september 1983. Er werd een bestuur gekozen dat bestond uit tien personen: twee leden uit elk dorp (Gorssel, Eefde, Epse, Almen en Harfsen) van de gemeente Gorssel. Gemeente­archivaris Jan Eefting werd benoemd tot adviseur. Als naam voor de nieuwe vereniging werd gekozen voor ‘De Elf Marken’. De gemeente Gorssel was immers in de Franse tijd (1811) uit elf marken ont­staan. Die elf marken waren: Almen, Wolfeler, Angeren, Rijs­selt, Eefde, Eschede, Gorssel, Harfsen, Epse en Dommer, Dorth en Schoolt. 

Geen museum
De vraag was: wordt De Elf Marken ook een museum, of wordt de geschiedenis van het werk­gebied vastgelegd door middel van verhalen, foto’s, films en dergelijke? Al snel was de conclusie dat een museum niet realis­tisch was. Tot op de dag van vandaag beperkt de vereniging zich tot het vast­leggen van de historie in teksten, verhalen, films en video’s. Deze kennis wordt via de kwartaal­uitgave ‘Ons Markenboek’, e-mail­nieuwsbrieven, lezingen en boeken aan de leden over­gedragen. 

Richtershuis
Een eigen onder­komen voor vergaderingen, voor het opslaan van documen­tatie, voor foto’s, dia’s, films, boeken en dergelijke was er na de op­richting nog niet meteen. De eerste bestuurs­vergaderingen werden in een zaaltje van Hotel De Roskam gehouden en vrijwilligers waren regel­matig in het Gorsselse gemeente­huis te vinden, waar ze de archieven doorspit­ten. Via een eigen ruimte in Almen en een gedeelte van een kleuter­school aan de Hulst­weg in Harfsen kon de vereniging verder groeien. In september 2011 nam De Elf Marken zijn intrek in het speciaal voor de vereniging gerestaureerde Tram­station aan de Van der Capellen­laan in Gorssel.
De Elf Marken viert het 40-jarig jubileum gedurende het jaar met feestelijke avonden in elk van de vijf dorpen, waarbij een presen­tatie wordt gegeven over de geschiedenis van het betreffende dorp.

• Website De Elf Marken

Gorssel, 4 januari 2023

Deel deze pagina