Annemarie ter Borg van Gorssel.nl (met map) bij de pers previewMuseum More in Gorssel toont tot en met 11 juni 2017 vijf decennia schilderkunst van deze eigenzinnige en excentrieke kunstenaar. Gorssel.nl was bij de pers preview.

Veelzijdig
Grützke is een veelzijdig kunstenaar. Buiten zijn schilderkunst is hij ook een getalenteerd beeldhouwer, tekenaar, graficus, schrijver en dichter.
Om de tentoonstelling overzichtelijk te houden heeft Museum More zich beperkt tot circa zestig monumentale en kleinere olieverfschilderijen, die tentoongesteld zijn in de twee bovenzalen van het museum, waar ze door het mooie daglicht fantastisch tot hun recht komen.

Realisme met eigen interpretatie
Menschen und Würste 2008Grützke werkte anders dan zijn tijdgenoten; er werd in de jaren zestig van de vorige eeuw in (West-)Duitsland abstract geschilderd. Grützke deed daar niet aan mee en wenste zich niet aan te passen aan de modieuze naoorlogse artistieke avant-garde. Bovendien was hij apolitiek, wilde geen stelling nemen en geen etiket opgeplakt krijgen. Voor hem geen abstractie of conceptuele kunst, hij koos voor het ‘eeuwige’ van het realisme. Maar dan wel met een eigen interpretatie: ”Kunst ist nicht modern, Kunst ist immer”, aldus Grützke. Verf en penseel zeggen wat hij als schilder te zeggen
heeft, en om die boodschap ging het hem altijd.

Humor
Theater der Freundschaft 1974Dat Grützke veel gevoel voor humor bezit, mag na het bezoeken van de tentoonstelling duidelijk zijn. Een aantal schilderijen doen je glimlachen, zoals ‘Menschen und Würste’ (2008). Hier zie je hoe mannen ongegeneerd een vette worst naar binnen werken. Grützke loopt op dit schilderij zelf grijnzend voorbij, je voelt de ranzigheid. Grützke houdt van zijn publiek, zoekt het op en spreekt het rechtstreeks aan.
Andere werken verbazen en doen je fronsen, dat geldt zeker voor de bizarre creaties van acrobatische verstrengelingen van mannen en/of vrouwen. ‘Theater der Freundschaft’ (1974) is een schilderij waar je alleen al bij het kijken moe wordt van de onlogische acrobatische houdingen en de onelegante verschijningen.
Veel van Grützkes schilderijen zijn bevolkt met naakten in onmogelijke poses, groeps­portretten, een soort hedendaagse historiestukken, waarin de kunstenaar zelf ook aanwezig is. In deze zedenschetsen lijkt Grützke commentaar te leveren op collectieve neurosen, vrouwenpower, groepsdruk. Vrouwen zijn dominant en mannen eenzaam en onbeholpen.

Facebook
Darstellung der Freiheit 1972‘Darstellung der Freiheit (1972)’, is het schilderij waar Facebook aanstoot aan heeft genomen. Voor Grützke is dit vast een onverwacht genoegen. Op het schilderij is een dominante, naakte vrouw op de rug te zien. Zij staat hand in hand met twee mannen op een bankje. Zij glimlacht naar de mannen, haar tasje valt open en daar valt een strip met de anticonceptiepil uit (voor die tijd erg vooruitstrevend). De pil die de vrouw vrijheid geeft! Dit schilderij refereert aan ‘De vrijheid leidt het volk’ (1830) van Delacroix. Hierop is ook een vrouw op de barricade te zien, zij leidt de revolutie.
De vrouw op ‘Darstellung der Freiheit” lacht, maar wat betekent dat? De man is verblind door de roes van een toekomstig seksueel paradijs. Stappen de mannen de afgrond in?
V.l.n.r.: Annemarie ter Borg, Johannes Grützke, Janny SchiphorstWat aantrekkelijk leek, kan fataal zijn. Wie zal het zeggen?
De tachtigjarige Grützke was met zijn vrouw en familie uit Berlijn overgekomen om bij de opening van zijn eerste grote museale solotentoonstelling buiten Duitsland aanwezig te zijn. De laatste jaren schildert Grützke om gezondheidsredenen niet veel meer. Der Pinsel hat gesprochen: de ondertitel van dit project heeft een dubbele bodem.

De foto's van de schilderijen in dit artikel zijn afkomstig van Museum MORE. De overige foto's zijn gemaakt door Janny Schiphorst. Klik op een van de foto's om de hele serie te zien. Meer foto's van de presentatie staan in het fotoalbum.

Museum MORE, Hoofdstraat 28, 7213 CW Gorssel
  

• Website

Redactie Gorssel.nl
26 februari 2017