Van 23 september 2018 tot en met 6 januari 2019 zijn in Museum MORE twee tentoonstellingen te zien: Johan Polet: Beeldhouwer en Kees Timmer: Mens & Dier.
Bijzondere combinatie
De beelden van Johan Polet en het werk van Kees Timmer laten verschillende kanten van figuratieve kunst zien. Een bijzondere combinatie.
Nooit eerder was bij MORE een beeldententoonstelling te zien. Het werk van Johan Polet is een primeur. Timmers werk zorgt voor meer humor, kleur, soms met een sombere ondertoon. Mens en dier staan bij hem centraal.
Johan Polet bejubeld en verguisd
Johan Polet (1894-1971) debuteerde in de jaren twintig van de vorige eeuw met schilderijen en beeldjes, waarmee hij aansloot bij de toenmalige avant-garde. Een paar jaar later werd hij al in een adem genoemd met de bekende Nederlandse beeldhouwers John Rädecker en Hildo Krop.
Polet werd bekend om zijn beeldhouwkunst voor gebouwen van de Amsterdamse school en ander werk in de openbare ruimte. Hij kreeg belangrijke opdrachten en vertegenwoordigde in de jaren twintig Nederland op internationale tentoonstellingen. Zelfs in de crisisjaren kreeg hij voldoende opdrachten, zoals het monument door de anarchistische voorman Domela Nieuwenhuis in Amsterdam: een van de meest gewaardeerde standbeelden van ons land.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte Polet echter in diskrediet vanwege dubieuze vriendschappen en samenwerking met de bezetter: hij was lid van de nationaalsocialistische kunstorganisatie ‘Kulturkammer’. Men keerde zich van hem af. Het beeld ‘Scheppende Wil’ voor het Rotterdamse museum Boijmans van Beuningen, waaraan Polet werkte van 1935 tot 1952, is nooit opgesteld en verdween direct naar de kelders. Voor de tentoonstelling in MORE moest er gezocht worden in de depots, en uiteindelijk is het gevonden in een kist die vermoedelijk sinds 1952 niet open is geweest. Ook was er vanaf de jaren vijftig weinig belangstelling voor neoclassicistische stijl.
Omstreeks de jaren tachtig werd Polet herontdekt, maar het bleef moeilijk om aan deze zwarte bladzijde herinnerd te worden. De tentoonstelling is een mooie kunsthistorische evaluatie en plaatsbepaling.
Kees Timmer Mens en dier
Kees Timmer (1903-1978) was slechts bij een beperkte groep liefhebbers in Nederland bekend. Hij leidde in Rotterdam zijn kunstenaarsbestaan en daar kende men hem beter. Voor deze stad heeft hij meerdere beelden - van metaal en beton - gemaakt. Hij was een figuratief schilder, graficus, muurschilder en monumentaal kunstenaar. Ondanks die verscheidenheid toont zijn werk grote samenhang.
Timmer was niet makkelijk te plaatsen in de Nederlandse kunstgeschiedenis van de 20e eeuw. Zijn tragikomische dierportretten, circustaferelen en alledaagse scènes zijn heel invoelbaar. De dierfiguren hebben iets menselijks in hun gezichtsuitdrukking en houding, terwijl, omgekeerd, de mensfiguren doen denken aan dieren. Timmer houdt je een spiegel voor en in dat spiegelbeeld herken je wellicht meer van jezelf dan je lief is.
Timmer was eigenlijk een voorloper van onze huidige dierenactivisten, want hij was zeer gefascineerd door en begaan met dieren in gevangenschap, dierentuinen en circussen. Hij schilderde hen als wezens die zich goedschiks of kwaadschiks hebben moeten aanpassen aan menselijke behoeften. De dieren zijn gekooid, ze konden niet zijn wie ze in werkelijkheid waren. Deze gevoelens waren voor Timmer zelf zeer herkenbaar. Zijn werk heeft iets vriendelijks, melancholieks, kinderlijk eenvoudigs en figuratiefs, maar is zeer doeltreffend.
Kees Timmer: Mens & Dier
Johan Polet: Beeldhouwer
Te zien in Museum MORE van 23 september 2018 tot en met 6 januari 2019
Redactie Gorssel.nl
23 september 2018