Laatste nieuws

Uiterwaardencommissie viert 175 jarig bestaan

De Uiterwaarden­commissie bestaat in 2018 175 jaar. Dat werd gevierd met de opvoering van een historisch blijspel, waarbij de huidige Commissie­leden hun voorgangers vertolkten, die in 1843 het unieke waterschap oprichtten.

Uiterwaardencommissie
Vreezen7 kleinDe commissie Gorsselse en Eschedese Waarden/Erfgenamen Dijk (ook wel bekend als de Uiterwaarden­commissie) werd in 1843 opgericht en bestaat in 2018 dus 175 jaar. Dat is een ongelooflijk lange periode, bijna twee eeuwen. Er is in die tijd veel veranderd.
Vreezen2 kleinDe omgeving van Gorssel bestond uit veel woeste en onbewerkte gronden: veel heidegebieden, bossen en de IJssel was nog niet ‘ingedamd’. Na de ontbinding van de marken halverwege de negentiende eeuw kwam het beheer van de waterhuishouding en de wegen in die gebieden in handen van waterschappen en gemeenten. In de Ravenswaarden in Gorssel is dat niet gebeurd: het beheer is bij de oorspronkelijke geërfden gebleven en zo ontstond in 1843 vanuit drie markebesturen de huidige ‘Commissie Gorsselse en Eschedese Waarden en Erfgenamen Dijk’. Een waterschap voor het gebied van de uiterwaarden van Bartjesgat tot aan de Gorsselse Waarden en de Houtwal; dat was en is uniek in Nederland.
Vreezen3 kleinDe IJssel werd scherp in de gaten gehouden en de commissie zorgde voor de waterdijk, het maaien van de sloten en het uitdiepen daarvan. Er werd ook regelmatig gesnoeid, waarbij de wilgentenen gebruikt werden voor vlechtwerk ter versterking van de dijk. Alles gebeurde nog met de hand. Maar de Uiterwaardencommissie ging mee met haar tijd, handwerk werd machinewerk. Wat de toekomst in petto heeft voor de Uiterwaardencommissie (bestaande uit boeren als belanghebbenden van de uiterwaarden) weet niemand. Dát er veranderingen komen, is zeker. Dat is al zo sinds de oprichting 175 jaar geleden. 

Herberg
Vreezen4 kleinVeranderingen waren er ook in herberg de ‘Duizend Vreezen’, die in 1843 dichtbij de IJssel lag, in de buurt van boerderij Boonk in het huidige Eefde. Voor schepen was de bocht in de IJssel ter hoogte van de herberg een raar stukje rivier, dat ook wel ‘Roversbocht’ genoemd werd.
Ter viering van het 175-jarig bestaan van de Uiterwaarden­commissie werd eind september 2018 een historisch blijspel in één bedrijf opgevoerd door ‘Theatergroep Achterhoekse verhalen’. De deel van erve ’t Gier van Hans Groot Koerkamp was daarvoor omgebouwd tot herberg. De ongeveer 225 bezoekers waren getuige van een verbeelding van de oprichting van de Uiterwaardencommissie in de Duizend Vreezen en van alle veranderingen in de herberg door de jaren heen. Huidige en voormalige bestuursleden van de Uiterwaardencommissie (Hennie Wijnbergen, Herman Ilbrink, Erik Meijer, Gerrit Steging, Ap Ilbrink) en Mannes Klein Nulend vertolkten daarbij de commissieleden van 175 jaar geleden. Het stuk is gebaseerd op historische gebeurtenissen, improviserend in beeld gebracht met adviezen van Erwin Strookappe en de Oudheidkundige Vereniging De Elf Marken.

Blijspel ‘Duizend Vreezen’
Vreezen5 kleinGorssel.nl woonde een van de twee voorstellingen bij en was verrast door de professionele en historiegetrouwe uitvoering van het blijspel. Heel bijzonder was dat de huidige commissieleden en buurtbewoners hun voorgangers uit 1843 verbeeldden, en dat deden ze heel natuurgetrouw.
Het publiek was getuige van de oprichting van de Uiterwaardencommissie in 1843 in de gelagkamer van de Duizend Vreezen. Intussen hield de herbergier er vreemde praktijken op na, want menig schipper, die in de Roversbocht strandde, werd door hem van zijn lading ontdaan. De herberg werd ook bevolkt door dagloners die op de naburige boerderij Boonk werkten en via een fluitje werden opgeroepen om te verschijnen. En het spookte ook nog in de Duizend Vreezen, die in vervlogen tijden ook wel Sint Hubertushof werd genoemd. En was het nou door de borrel of zag de herbergier toch echt een monnik? Die vreemde gebeurtenissen werden kokkin Riek te veel; ze vertrok om haar heil elders te zoeken. En alsof dat allemaal nog niet genoeg was, verscheen ook nog boer Eggink, eigenaar van de Duizend Vreezen, met de mededeling dat hij de herberg wilde afbreken. De herbergier verdween van het toneel en alleen de opgezette vos bleef achter in de Duizend Vreezen. Daarna zagen de toeschouwers via mooie dronebeelden een monnik naar de IJsseloever lopen en was iedereen weer terug in 2018, het jubileumjaar van de Commissie Gorsselse en Eschedese Waarden/Erfgenamendijk. 

Achterhoekse verhalen
Vreezen1 kleinTheatergroep Achterhoekse verhalen: v.l.n.r. Paul Zoerink, Wilma Makkink, Jos Teunissen, Wim Hakvoort, Marie-Christien Grotenhuis en Wil Kerssen‘Theatergroep Achterhoekse verhalen’ brengt sagen en legenden tot leven in theatervorm, ontwikkeld vanuit improvisatie en achtergrondinformatie. De stukken worden uitgevoerd op bijzondere plekken, bijvoorbeeld aan de IJssel, op een mooie oude deel of in een schuur. De groep bestaat uit Marie-Christien Grotenhuis, Wim Hakvoort, Wil Kerssen, Wilma Makkink, Jos Teunissen en Paul Zoerink. Een nieuw stuk is in de maak en een bijzondere plek in Gorssel is ook al gevonden.


Gorssel, 2 oktober 2018

Deel deze pagina

Reageer

Uw reactie op nieuwsberichten is welkom, mits onder eigen naam en in vriendelijke bewoordingen.
Reacties zijn voor iedereen zichtbaar.
Voor inhoudelijke vragen kunt u beter rechtstreeks contact opnemen met de betrokkenen.
Spelregels

2 reacties

  • Het was een hele mooie voorstelling! Vanaf omstreeks 1833 werd de voormalige herberg de Duizend Vreezen bewoond door vijf daglonersgezinnen. In 1862 verhuisden deze gezinnen naar de nieuwe Duizend Vreezen op de Eesterbrink. Op de Eesterbink pagina van www.eesterhoek-gorssel.nl worden de hoofdbewoners van al deze gezinnen genoemd. Het waren veel mensen die er hebben gewoond en wellicht ook wel voorouders van vele huidige Gorsselnaren, bekijk het maar eens! Voor de website zoek ik nog foto's van oud bewoners van de Duizend Vreezen maar ook van andere huizen en boerderijen in Gorssel. Wie kan me daarmee helpen? Alvast bedankt!

Als antwoord op Some User