“Molenaar ben je 24 uur per dag”
Molen Geertruida Cornelia, een blikvanger in het dorp
Trots en vakmanschap stralen af van het gezicht van molenaar Bertus ten Have. In 2000 bracht hij de korenmolen ‘Geertruida Cornelia’ als ware blikvanger terug in het dorp. Met passie vertelt Bertus over de restauratie en het indrukwekkende resultaat.
Meer dan 25 jaar geleden kochten Bertus en zijn vrouw Trudie het molenaarshuis en de maalderij. Trudie: “De molen was toen niet te koop. Dat vonden we jammer, maar we hadden in die tijd nog geen molenaarsambitie.” Bij Bertus ontkiemde dit verlangen in de loop der jaren. Hij leerde het molenaarsvak. “De opleiding was veelzijdig. Ik ken nu alle soorten molens in Nederland, de werking en de bediening en ik leerde veel over de wind”, legt Bertus uit.
De restauratie
In 1995 kwam de molen te koop. Of althans, de romp van de molen. De windmolen was al jaren niet meer in gebruik. Om de molen weer in gebruik te nemen, was een ingrijpende restauratie en veel geld nodig. Trudie legt uit dat een moeilijke periode aanbrak. “Het plan voor de restauratie lag er, maar de investering van 500.000 gulden konden we niet opbrengen.” Toenmalig burgemeester van Gorssel Van Notten steunde het restauratieplan actief. “De provincie en de gemeente schoten te hulp, maar toen hadden we nog een gat van meer dan 300.000 gulden.” Bertus maakte eerst de buurt en langzaamaan het hele dorp enthousiast met zijn plan. “Na drie jaar bedelen was al het geld door voornamelijk particulieren bijeen gebracht. Die steun is fantastisch”, vertelt hij. Een gespecialiseerd molenbouwbedrijf uit Laren nam het karwei aan en heeft de complete restauratie gerealiseerd. In 2000 draaiden de wieken weer. Samen met buurtschap De Eesterhoek werd een openingsceremonie voorbereid. Daarmee was in het oudste stuk van Gorssel de oude ronde stenen grondzeiler weer terug.
Vakmanschap
Bertus laat zien dat een molen bedienen zwaar werk is. Hij begint met het ‘op de wind’ zetten van de wieken van de molen. “Als ik de rem eraf haal, laat de wind de wieken draaien.” Afhankelijk van de kracht van de wind kan Bertus de zeilen op de wieken bijstellen. Hiermee beïnvloedt hij de snelheid waarmee de wieken draaien. Een aantal keren per dag stelt Bertus de wieken bij. “Molenaar ben je 24 uur per dag.” Als enthousiaste molenaarsvrouw helpt Trudie bij het schoonmaken van het maalwerk van de molen. “Andere taken, zoals het losmaken en vastzetten van de windvang, zijn fysiek vaak te zwaar”, legt ze uit.
Authentieke maling
Bij alleen de draaiende wieken kon het niet blijven. Ook de werktuigen in de molen zijn weer in gebruik. Boer en buurman Wim Peters ging vanaf 2000 graan verbouwen en laat dit malen door de Geertruida Cornelia. De molen maalt het zogenaamde ‘Triticale’, een kruising van tarwe (Triticum) en rogge (Secale). Bertus: “Bij windkracht vier malen we zo’n 400 kilo per uur. 2011 was een slecht graanjaar, omdat juli en augustus zo nat waren. Toen hebben we in een heel jaar maar 5.000 kilo gemalen.” De gehele productie van triticale gaat terug naar boer Peters, waar het aan de koeien wordt gevoerd. Bij de molen verkopen Bertus en Trudie broodmixen en pannenkoekenmix van een collega-molenaar die op vergelijkbare manier authentiek maalt.
Activiteiten
In de zomerperiode trekt de molen veel bekijks bij toeristen, scholen en bruidsparen. In het derde weekend van mei organiseren Bertus en Trudie de traditionele boekenmarkt, waarvan de opbrengst ten goede komt aan het onderhoud van de molen. Ieder jaar in augustus werken ze actief mee aan de ‘dorsdag’ waar oude machines en technieken worden getoond.
Kijk in de agenda van Gorssel.nl voor meer actuele informatie!
Korenmolen ‘Geertruida Cornelia’
Gorsselse Enkweg 2
7213 LM Gorssel
Tel. 0575-492566
Openingstijden: zaterdag 10.00-16.00 uur en als de wieken draaien. Voor groepen bovendien op afspraak. U kunt ter plaatse gemalen meel en andere producten kopen. Entree: gratis.
Redactie Gorssel.nl
25 maart 2012